تجزیه لاین× تستر برخی صفات فیزیولوژیکی و زراعی در آفتابگردان تحت تنش کمبود آب

thesis
abstract

تنش خشکی یکی از عواملی است که محصول آفتابگردان (helianthus annuus l.) را در مناطق خشک و نیمه خشک جهان از جمله ایران مورد تهدید قرار می دهد. به دلیل قابلیت ذاتی آفتابگردان در تحمل خشکی، شناسائی و اصلاح ارقام پر محصول و مقاوم به تنش کمبود آب ضروری می باشد. برای گزینش ژنوتیپ های برتر از طریق روش های متداول اصلاح نباتات، درک صحیح از اساس ژنتیکی صفات درگیر در تحمل خشکی ضرورت دارد. بررسی نوع عمل ژن ها و توانایی ترکیب پذیری عمومی و خصوصی ژنوتیپ ها در تعیین برنامه مناسب اصلاحی با استفاده از صفات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی به خصوص در شرایط تنش خشکی پیوسته مورد نظر قرار دارد. در این راستا و برای برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات درگیر در تحمل خشکی آفتابگردان در این تحقیق از روش لاین × تستر استفاده شد. برای این منظور بذور 30 هیبرید حاصل از تلاقی شش لاین و پنج تستر در قالب طرح کرت های خرد شده با سه تکرار تحت شرایط مزرعه ای با دو تیمار تنش کمبود آب از طریق قطع آبیاری، یکی از مرحله r4 (شکوفائی گل) تا آخر r6 (شروع پر شدن دانه) و دیگری از r4 تا آخر رسیدگی فیزیولوژیکی به همراه آبیاری مطلوب در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز بررسی شدند. تجزیه واریانس صفات و تجزیه ژنتیکی لاین× تستر برای برآورد ترکیب پذیری عمومی و خصوصی به همراه اجزای واریانس ژنتیکی و وراثت پذیری انجام شد. بر اساس نتایج حاصل در شرایط نرمال صفات دمای برگ، محتوای آب نسبی برگ، پرولین، ارتفاع گیاه، قطر طبق، تعداد دانه در طبق، بیوماس و عملکرد تحت کنترل اثر افزایشی ژن ها بودند. در شرایط قطع آبیاری از مرحله شکوفائی گل تا شروع پر شدن دانه، صفات دمای برگ، پتانسیل آب برگ، پرولین، ارتفاع گیاه، قطر طبق، وزن هزار دانه، تعداد دانه، بیوماس و عملکرد دانه تحت کنترل اثر افزایشی ژن ها بودند. در شرایط قطع آبیاری از مرحله شکوفائی گل تا آخر رسیدگی فیزیولوژیکی صفات دمای برگ، پتانسیل آب برگ، پرولین، قطر طبق تحت کنترل اثرات افزایشی و محتوای آب نسبی برگ، ارتفاع گیاه، تعداد دانه در طبق و عملکرد دانه تحت کنترل اثرات غیر افزایشی بودند. محتوای آب نسبی برگ و پتانسیل آب برگ در شرایط تنش شدید و دمای برگ، پرولین، ارتفاع گیاه، تعداد دانه در طبق و بیوماس در شرایط آبیاری نرمال دارای قابلیت توارث بیشتری بودند. برای صفات فیزیولوژیک لاین های,b147 b355 و b349 در شرایط آبیاری نرمال، لاین های b147و b349 در شرایط تنش ملایم و b147 و b221 در تنش شدید از نظر ترکیب پذیری عمومی برای برنامه های تلاقی پیشنهاد می شوند. برای صفات زراعی نیز لاین های b329 ,b147 و b110 در شرایط نرمال و لاین های b329 و b221 در هر دو شرایط تنش ملایم و شدید به عنوان بهترین لاین ها از لحاظ ترکیب پذیری عمومی شناسایی شدند. بر اساس مقادیر ترکیب پذیری عمومی لاین های بازگرداننده باروری، برای صفات فیزیولوژیک لاین های r50 و r19 در شرایط آبیاری نرمال و لاین های r19 و r46 در هر دو شرایط تنش ملایم و شدید برای برنامه های تلاقی پیشنهاد می شوند. برای صفات زراعی نیز لاین های r50 و r46 در شرایط نرمال و لاین های ,r50 r46 و r26 در شرایط تنش ملایم و تنش شدید به عنوان بهترین لاین ها از لحاظ ترکیب پذیری عمومی شناسایی شدند. هیبرید های b110×r19، b221×r19، b147×r26، b355×r26، b147×r46، b110×r50 و b147×r50 که بالاترین عملکرد دانه در هر دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی را داشتند، بهترین ترکیب پذیری خصوصی را نیز برای صفات پرولین، ارتفاع گیاه، قطر طبق، بیوماس و عملکرد را داشتند.

similar resources

ارزیابی فعالیت برخی آنزیم های آنتی اکسیدان و صفات مورفولوژیک آفتابگردان تحت تنش کمبود آب از طریق تجزیه لاین × تستر

معرفی ارقام متحمل به خشکی در مرحله گیاهچه ای، به ویژه با در نظر گرفتن تغییرات اقلیمی و گرم شدن کره ی زمین از اهمیت روز افزونی برخوردار است. یکی از راه های تشخیص ارقام متحمل، می تواند استفاده از نشانگر های آنزیمی به خصوص آنزیم های آنتی اکسیدان و صفات کمی مرتبط با تنش باشد. این پژوهش با هدف بررسی اثر تنش کمبود آب بر عملکرد کمی و کیفی آفتابگردان با استفاده از صفات زراعی- مورفولوژیک و فعالیت برخی آ...

تجزیه لاین × تستر صفات زراعی در آفتابگردان (helianthus annuus l.)

به منظور برآورد ترکیب پذیری عمومی و خصوصی لاین های اینبرد و اجزای واریانس ژنتیکی در آفتابگردان، 20 هیبرید حاصل از تلاقی پنج لاین نرعقیم سیتوپلاسمی و چهار لاین برگرداننده باروری (تلاقی لاین × تستر) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه تبریز واقع در کرکج مورد بررسی قرار گرفتند. صفات زمان ظهور طبق، زمان شروع گلدهی، زمان پایان گلدهی، ارتفاع بوت...

15 صفحه اول

تجزیه لاین × تستر برای صفات زراعی در آفتابگردان

چکیده آفتابگردان یکی از گیاهان روغنی مهم در ایران است. جهت تولید هیبرید های پرمحصول آفتابگردان، نیازمند اطلاعاتی در رابطه با وراثت پذیری و ترکیب پذیری های عمومی و خصوصی لاین های مورد استفاده هستیم. به منظور بررسی ترکیب پذیری عمومی و خصوصی و اثرهای ژنی در آفتابگردان، نه لاین نرعقیم و چهار تستر به صورت لاین × تلاقی داده شدند. هیبریدهای حاصل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگ...

15 صفحه اول

تجزیه ساختار ژنتیکی برخی صفات مهم زراعی در برنج با استفاده از تجزیه لاین × تستر

To determine the genetic structure, general and specific combining ability of some important agronomic characters, eight rice cultivars including 5 lines and 3 testers were crossed in Rice Research Institute of Iran (RRII), at Rasht, in 2000. Parental lines and F1 were planted in a Randomized Complete Block Design with three replications in the year 2001. Eleven important agronomic traits inclu...

full text

تجزیه ساختار ژنتیکی برخی صفات مهم زراعی در برنج با استفاده از تجزیه لاین × تستر

To determine the genetic structure, general and specific combining ability of some important agronomic characters, eight rice cultivars including 5 lines and 3 testers were crossed in Rice Research Institute of Iran (RRII), at Rasht, in 2000. Parental lines and F1 were planted in a Randomized Complete Block Design with three replications in the year 2001. Eleven important agronomic traits inclu...

full text

ارزیابی برخی صفات فیزیولوژیکی و زراعی لاین های اینبرد آفتابگردان تحت تنش خشکی

عملکرد آفتابگردان بستگی زیادی به میزان آب در دسترس به ویژه در مرحله ی گلدهی دارد. در این مطالعه 11 لاین اینبرد آفتابگردان تحت شرایط تنش و عادی برای بررسی میزان حساسیت و مقاومت آنها به خشکی مورد ارزیابی قرار گرفتند. این آزمایش به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز انجام شد. سه سطح آبیاری به عنوان فاکتور اصلی و 11 لاین ...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده کشاورزی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023